Evaluatiegesprekken voeren op de goede manier
Wat het LUXXprofile zegt over angsten
Door Svenja Klinkenberg, lid van het F&E-team van LUXXprofile
De kunst van een goed evaluatiegesprek is om de scores uit het individuele motiefprofiel begrijpelijk uiteen te zetten. De onderscheidende motieven van het LUXXprofile vormen hiervoor een uitstekende basis. In mijn blogserie vergelijk ik individuele motieven om hun scores duidelijk van elkaar te onderscheiden. Deze keer: SOCIALE ERKENNING en VEILIGHEID in de context van angst.
Het LUXXprofile geeft informatie over persoonlijkheid en verklaart in deze samenhang bijvoorbeeld ook hoe angst ontstaat. In principe kan angst voortkomen uit elk motief en feitelijk altijd wanneer een situatie dreigt waarbij motieven waarop iemand hoog scoort, niet kunnen worden bevredigt. Welke verschillende kanten die angst kan hebben, laat ik zien aan het voorbeeld van de motieven VEILIGHEID en SOCIALE ERKENNING.
Allereerst naar de betekenis van de motieven zelf: het motief VEILIGHEID beschrijft verschillen in het nastreven van een rustig en veilig leven. Mensen met een hoge score op het motief handelen vooruitblikkend om negatieve gevolgen mogelijk niet te laten optreden. Ze geven de voorkeur aan veilige situaties en kunnen afzien van opwinding. Daarentegen beschrijft het motief SOCIALE ERKENNING verschillen in het streven naar bevestiging en erkenning. Een hoge score gaat gepaard met angst voor negatieve beoordelingen door anderen en mogelijk gezichtsverlies.
Een voorbeeld uit het bedrijfsleven: een projectleider met een lage score op het motief VEILIGHEID en een hoge score op het motief SOCIALE ERKENNING wordt belast met een groot en complex veranderingsproject. Bij de verduidelijking van de opdracht wordt onmiddellijk de lage score op het motief VEILIGHEID van de projectleider aangesproken, want het project zorgt voor de spanning en uitdaging die de projectleider nodig heeft voor zijn eigen tevredenheid. Tegelijkertijd komen twijfels naar voren die worden gevoed vanuit de bestaande behoefte aan sociale erkenning: „ Ben ik wel goed genoeg voor dit project? Wat maakt het voor indruk als ik faal?“ De projectleider zal proberen zijn werk heel erg goed te doen, om het motief SOCIALE ERKENNING te „belonen“.
Voor de projectleider zelf kan deze toestand van schijnbaar tegenstrijdige emoties, angst en tegelijkertijd moed, mogelijk onbegrijpelijk zijn. Met een blik op het LUXXprofile kan men de oorzaken van de gevoelens herkennen en in het evaluatiegesprek kan de coach de daaruit voortvloeiende verwarring oplossen.
De projectleider heeft een grote behoefte aan SOCIALE ERKENNING en een lage behoefte aan VEILIGHEID. Dus ervaart hij zowel angst als moed wanneer het om het aanvaarden van een spannend veranderingsproject gaat.
Conclusie: onze taal is vaak niet toereikend. Het begrip angst differentieert niet of er zorgen zijn over negatieve gevolgen of dat er zorgen voor een negatieve beoordeling achter zitten. Met het LUXXprofile echter kunnen we precies aangeven wat angst voor het individu betekent en we kunnen deze kennis gericht gebruiken voor een optimale prestatielevering.